Ulan Danu Batur
Pura Ulun Danu Batur is een tempel die gewijd is aan Dewi Danu, de godin van het kratermeer Batur. De tempel ligt op de vulkaan Batur en speelt een centrale rol in het irrigatiesysteem van het eiland, het subak-systeem, dat erkend is door UNESCO. De tempel symboliseert de samenwerking tussen landbouw, religie en natuur. Voor veel Balinezen is dit een plaats waar gebeden worden voor vruchtbaarheid, regen en harmonie tussen mens en omgeving.
Verplaatst
De oorspronkelijke tempel lag dichter bij de krater van de vulkaan, maar werd in 1926 grotendeels verwoest door een uitbarsting van de Gunung Batur. Opmerkelijk genoeg bleef het hoofdgebouw van de tempel, een 11-laagse tempel (meru) gewijd aan Dewi Danu, ongedeerd. Dit werd gezien als een teken van goddelijke bescherming. De tempel werd daarna herbouwd op een veiligere locatie, waar hij vandaag nog staat, uitkijkend over het meer en de vulkaan.
Ceremonies en betekenis voor het eiland
De tempel is het middelpunt van grote religieuze ceremonies, vooral tijdens de jaarlijkse piodalan (de religieuze ceremonie die wordt gehouden ter ere van de “verjaardag” van een tempel; de dag waarop die tempel volgens de Balinese kalender is ingewijd). Boeren van over het hele eiland brengen offers in de hoop op een voorspoedig landbouwjaar. Pura Ulun Danu Batur is daarmee niet alleen een spiritueel centrum, maar ook een weerspiegeling van de sociale structuur van Bali, waarin religie en dagelijks leven nauw met elkaar verbonden zijn.
Het subak-systeem is een traditioneel Balinees irrigatienetwerk dat rijstvelden van water voorziet, maar het is meer dan een technisch systeem. Het is gebaseerd op collectief beheer, samenwerking tussen boeren en religieuze waarden. Elke subak is een coöperatie van boeren die gezamenlijk beslissen over het gebruik van water, onder begeleiding van rituelen en tempelceremonies die de harmonie tussen mens, natuur en goden waarborgen. Het systeem wordt aangestuurd vanuit tempels zoals Pura Ulun Danu Batur, die gewijd is aan de godin van het water. Het subak-model wordt internationaal erkend als een voorbeeld van duurzaam landbeheer en is opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Het subak-systeem is meer dan 1000 jaar oud. Historische bronnen en inscripties wijzen erop dat het rond de 9e tot 11e eeuw ontstond, gelijktijdig met de ontwikkeling van de Balinese hindoeïstische samenleving.Het subak-systeem: water als gedeelde verantwoordelijkheid
Dit maakt het subak-systeem niet alleen een belangrijk cultureel erfgoed van Bali, maar ook een van de langst functionerende, sociaal-religieus ingebedde irrigatiesystemen ter wereld. Wat het bijzonder maakt, is dat het na al die eeuwen nog steeds actief wordt gebruikt, met weinig fundamentele veranderingen aan de structuur van besluitvorming of de rol van religie erin.
